ชนิด : หนอนอินเทอร์เน็ต (Internet Worm)
ชื่ออื่นที่รู้จัก : W32/Conficker.C [Microsoft, CA], W32.Downandup.C [Symantec], Mal/Conficker-B [Sophos], Worm:W32/Downadup.DY [F-Secure], Trojan-Downloader.Win32.Kido.a [Kaspersky]
ระดับความรุนแรง : ปานกลาง
ระบบปฏิบัติการที่มีผลกระทบ : Windows 2000, Windows 95, Windows 98, Windows Me, Windows NT, Windows Server 2003, Windows XP, Windows Vista
ระบบปฏิบัติการที่ไม่มีผลกระทบ : Linux, Macintosh, OS/2, UNIX, Windows 3.x
วิเคราะห์และเรียบเรียงโดย: กิติศักดิ์ จิรวรรณกูล
W32.Conficker.C หรือ W32.Downandup.C เป็นหนอนที่แพร่กระจายตัวเองโดยโจมตีผ่านช่องโหว่ Windows Server service (SVCHOST.EXE) ของระบบปฏิบัติการไมโครซอฟท์วินโดวส์ MS08-067 หรือในประกาศ CERT Advisory ที่ CA-2008-29 ซึ่งถ้าหากเครื่องดังกล่าวเปิดให้บริการการแชร์ไฟล์ไว้จะถูกหนอนชนิดนี้ฝังตัว หลังจากนั้นหนอนจะแพร่กระจายไปยังไดร์ฟต่างๆ รวมไปถึงการแชร์ไฟล์ของเครื่องอื่นๆ ที่ใช้รหัสผ่านที่อ่อนแอของผู้ดูแลระบบ อีกทั้งยังหยุดการให้บริการของระบบ (System service) รวมไปถึงผลิตภัณฑ์ด้านการรักษาความปลอดภัยต่างๆ (Security Products) อีกด้วย [1][2]
หนอนชนิดนี้ยังมีความสามารถในการหยุดการเข้าถึงบางเว็บไซต์โดยเฉพาะเว็บไซต์ที่เกี่ยวข้องกับโปรแกรมป้องกันไวรัส รวมทั้งเว็บไซต์ของ CERT ต่างๆ จากแหล่งข่าวด้านการรักษาความปลอดภัยคอมพิวเตอร์ทั่วโลกรวมไปถึงรายงานและผลการวิเคราะห์การทำงานของหนอนชนิดนี้จากหน่วยงานด้านการรักษาความปลอดภัยคอมพิวเตอร์ต่างๆ ที่เป็นสมาชิกของ FIRST และ APCERT (ซึ่งรวมถึงทีมงาน ThaiCERT ด้วย) พบว่าในวันที่ 1 เมษายน 2552 หนอนชนิดนี้จะสร้างรายชื่อโดเมนจำนวน 50,000 ชื่อ และทำการเชื่อมต่อไปยังโดเมนที่สร้างขึ้น โดยที่ชื่อโดเมนประกอบด้วยคำต่อท้ายต่างๆ (suffix) [2]
ภาพแสดงโค้ดของหนอนที่บ่งบอกถึงการทำงานของหนอนในวันที่ 1 เมษายน 2552 (ภาพจากเว็บไซต์ [3])
หนอนชนิดนี้สามารถแพร่กระจายโดยอาศัยการโจมตีผ่านช่องโหว่ของระบบปฏิบัติการไมโครซอฟท์วินโดวส์ที่ MS08-067 ติดต่อผ่านไดร์ฟภายนอก (Removable Drive) ที่นำมาต่อ และการแชร์ไฟล์ที่ใช้รหัสผ่านที่อ่อนแอ
- เครื่องอาจทำงานผิดพลาด : เนื่องจากหนอนชนิดนี้ทำการแก้ไขค่าในรีจิสทรี สร้างไฟล์ขึ้นมา รวมทั้งมีการยุติการทำงานบางเซอร์วิสของระบบปฏิบัติการและผลิตภัณฑ์การรักษาความปลอดภัยด้วย
- เปิดการเชื่อมต่อที่ผิดปกติ : หนอนชนิดนี้จะทำการเข้าถึงเว็บไซต์ต่างๆ ในวันที่ 1 เมษายน 2552 และเชื่อมต่อกับเครื่องอื่นที่เปิดให้บริการการแชร์ไฟล์
- เปิดพอร์ตที่ผิดปกติ : เปิดพอร์ต 139/TCP และ 445/TCP
เมื่อหนอน W32.Conficker.C หรือ W32.Downandup.C ถูกเอ็กซิคิวต์ หนอนจะมีกระบวนการดังนี้
- การกำจัดหนอนแบบอัตโนมัติ
- ดาวน์โหลดไฟล์ FixDwndp.exe จาก http://www.symantec.com/content/en/us/global/removal_tool/threat_writeups/FixDwndp.exe
- เลือกที่เก็บไฟล์ให้สะดวกต่อการเปิดใช้งาน เช่นเก็บไว้ที่ Desktop
- ปิดการทำงานทุกโปรแกรม
- ยกเลิกการเชื่อมต่อเครือข่ายทั้งหมด
- ถ้าเป็นระบบปฏิบัติการวินโดวส์ ME และ XP ให้ทำการ Disable System Restore ก่อน ดังรายละเอียดเพิ่มเติมของ ME และ XP
- ดับเบิลคลิกที่ไฟล์ FixDwndp.exe แล้วกดปุ่ม "Scan" และอนุญาตให้รันไฟล์ดังกล่าว
- รีสตาร์ทเครื่อง
- รันไฟล์ FixDwndp.exe อีกรอบ เพื่อยืนยันว่าหนอนได้ถูกกำจัดจากเครื่องแล้ว
- เมื่อกำจัดหนอนเรียบร้อยแล้ว ให้เชื่อมต่อเครือข่าย และปรับปรุงฐานข้อมูลของโปรแกรมป้องกันไวรัสที่ติดตั้งอยู่
- เพื่อป้องกันไม่ให้หนอนชนิดนี้กลับมาทำอันตรายต่อระบบได้อีก ให้ทำการปรับปรุงโปรแกรมซ่อมแซมช่องโหว่ MS08-067 หรือในประกาศ CERT Advisory ที่ CA-2008-29
- ดาวน์โหลดไฟล์ FixDwndp.exe จาก http://www.symantec.com/content/en/us/global/removal_tool/threat_writeups/FixDwndp.exe
วิธีป้องกันตัวเองจากหนอนชนิดนี้
- ติดตั้งโปรแกรมปรับปรุงช่องโหว่ (patch) ของระบบปฏิบัติการตามประกาศของไมโครซอฟท์หมายเลข MS08-067
- ติดตั้งโปรแกรมป้องกันไวรัส และต้องทำการปรับปรุงฐานข้อมูลไวรัสให้ทันสมัยอยู่เสมอ
- สแกนไฟล์ในไดร์ฟ USB ก่อนเปิดใช้งานทุกครั้ง
- ทำการสำรองข้อมูลในเครื่องอยู่เสมอ และเตรียมหาวิธีการแก้ไขเมื่อเกิดเหตุขัดข้องขึ้น
- สามารถอ่านรายละเอียดเพิ่มเติมเกี่ยวกับวิธีป้องกันตัวเองจากไวรัสทั่วไปได้ในหัวข้อ วิธีป้องกันตัวเองให้ปลอดภัยจากไวรัสคอมพิวเตอร์
เอกสารอ้างอิง
- http://www.microsoft.com/security/portal/Entry.aspx?Name=Worm:Win32/Conficker.C
- http://mtc.sri.com/Conficker/addendumC/
- http://community.ca.com/blogs/securityadvisor/archive/2009/03/11/new-conficker-variant-not-fooling-around.aspx
- http://www.f-secure.com/weblog/archives/00001636.html
- http://news.cnet.com/8301-1009_3-10204590-83.html?tag=newsLeadStoriesArea.1
- http://www.ca.com/us/securityadvisor/virusinfo/virus.aspx?id=77976
- http://www.symantec.com/security_response/writeup.jsp?docid=2009-030614-5852-99
*** ThaiCERT ขอสงวนสิทธิ์ในการเสนอแนวทางป้องกันแก้ไขเบื้องต้น และวิธีการดังกล่าวไม่จำเป็นต้องได้ผล 100% ขึ้นอยู่กับระบบปฎิบัติการ โปรแกรมป้องกันไวรัส และโปรแกรมอื่นๆ ที่ติดตั้งเองในเครื่องคอมพิวเตอร์ของท่านเอง***
วิธีตรวจสอบว่าถูกหนอน Conficker คุกคามหรือไม่
ปัญหาที่พบก็คือ คุณจะไม่สามารถเปิดเว็บของ Microsoft ได้
วิธีแก้ไข ให้ดาวน์โหลดไฟล์ Conficker ที่นี่ Download Here (http://www.Jthailand.com/zip/Conficker.rar)
เมื่อแตกไฟล์แล้ว ให้ run ไฟล์ Conficker.exe
จะเห็นหน้าจอดังนี้
Web Goodness----GTA VC Lan ---- GTA San Andreas --- Internet Cafe ---Watch Live TV |